EPB: regelgeving en impact van ventilatie

Wat is EPB?

Iedereen die bouwt of verbouwt in België moet verplicht de energieprestatieregelgeving of EPB respecteren. De afkorting staat voor 'EnergiePrestatie en Binnenklimaat'. Deze regelgeving legt verschillende eisen op voor zowel isolatie, installaties, oververhitting, maar ook voor ventilatie. Voor elk type project gelden specifieke eisen in de EPB-regelgeving. Een overzicht van de eisen per bestemming en per regio vind je terug op Leefmilieu Brussel, Energie Wallonie en het Vlaamse Energieagentschap.

EPB-eisen per regio

• Vlaanderen
• Wallonië
• Brussel

Er zijn verschillende eisen omtrent ventilatie, installaties, E-peil, s-peil, maximale oververhitting en hernieuwbare energie. De eisen zijn afhankelijk van een aantal factoren:

• De functie/bestemming van het gebouw (woning, winkel, sportzaal, school, …)
• De aard van de bouwwerken (renovatie, nieuwbouw, ingrijpende energetische renovatie, …)
• Het jaar waarin de stedenbouwkundige vergunning werd aangevraagd

E-peil

Het E-peil wordt gebruikt om de globale energieprestatie van een gebouw te meten. De energieprestatie van een gebouw drukt uit hoe een gebouw presteert op vlak van energieverbruik. Een laag E-peil houdt in dat een gebouw energiezuinig is (bijvoorbeeld E30), in verhouding tot een referentiegebouw.

Het E-peil hangt af van:

• de thermische isolatie
• de luchtdichtheid
• de compactheid
• de oriëntatie
• de bezonning
• de bewuste ventilatieverliezen
• de vaste installaties (voor verwarming, warm water, ventilatie, koeling en verlichting)

Ventilatie in EPB

B in EPB staat voor binnenklimaat

De B uit EPB staat voor ‘binnenklimaat’. De EPB-regelgeving verplicht om het energieverbruik van gebouwen te beperken, maar ook om minimaal te ventileren. In een goed geïsoleerd en luchtdicht afgewerkt gebouw, is een ventilatiesysteem nodig om voldoende verse lucht binnen te brengen en vervuilde, vochtige lucht af te voeren.

Voldoende ventileren is van groot belang in elk gebouw. Het komt de gezondheid van de bewoners en hun huisdieren alleen maar ten goede. Bovendien verkleint het de kans op slechte binnenlucht en allergieën en zijn onaangename geuren verleden tijd. Ook condensatieproblemen en schimmelvorming worden vermeden. Mechanische ventilatie zorgt voor voldoende en gecontroleerde toe- en afvoer van lucht en houdt het binnenklimaat op peil.

EPB-eisen ventilatie

Volgende factoren specifiek met betrekking tot ventilatie hebben een impact op het E-peil.

Type ventilatiesystemen

De Belgische ventilatienormen NBN D5O-001 onderscheidt vier ventilatiesystemen (A, B, C en D). De keuze van het ventilatiesysteem heeft een impact op het E-peil.

Thermisch rendement

Bij de EPB-rekenmethode en bij ventilatiesysteem D wordt het thermisch rendement van units met warmteterugwinning ingegeven. Op die manier wordt het E-peil verlaagd, voor zowel residentiële en niet-residentiële gebouwen. Het thermisch rendement wordt onafhankelijk bepaald volgens de norm NBN EN308.

Verbruik ventilatoren

Ventilatoren verbruiken energie. Het energieverbruik van de ventilatoren bij mechanische ventilatie wordt gemeten na installatie van het ventilatiesysteem. Bij de keuze van een ventilatiesysteem speelt het verbruik een grote rol.

Vraagsturing

Om de ventilatieverliezen (warmteverliezen + ventilatorverbruik) verder te beperken, kun je een ventilatiesysteem uitrusten met sensoren. Een automatisch regelsysteem bepaalt de nood aan ventilatie en past het ventilatiedebiet aan. Die regeling gebeurt a.d.h.v. bewegings-, vocht- of CO2-sensoren.

Zomerbypass

Tijdens de zomer kan de binnentemperatuur in goed geïsoleerde, luchtdichte woningen sterk stijgen en bestaat een risico op oververhitting. Voorzieningen voor intensieve ventilatie en nachtelijke ventilatie helpen mee om het gebouw af te koelen. Bij systemen D wordt de doorgang doorheen de warmtewisselaar afgesloten en wordt koelere lucht naar de leefruimtes gevoerd.

Automatische regeling

Een automatische regeling houdt de toevoer- en afvoerluchtstromen in balans, zelfs wanneer de omstandigheden wijzigen (vervuilde filters, wind op de gevel, ...). Warmteterugwinning krijgt een bonus omdat het evenwicht behouden blijft.

Uitvoeringskwaliteit ventilatiesysteem

Het spreekt voor zich dat de kwaliteit van het ventilatiesysteem ook een impact heeft op EPB. Daarom is het sinds januari 2016 verplicht om bij 'nieuwe en ingrijpend, energetisch gerenoveerde wooneenheden met bouwvergunningsaanvraag' voldoende aandacht te besteden aan het kwaliteitskader van ventilatie.